Mijn functioneringsgesprek wordt cruciaal
door Joseph Grenny
Beste Joseph,
Ik heb moeite met mijn leidinggevende. Ze praat over mijn collega’s tegen mij. Ik heb haar gevraagd dat niet te doen. Ze bood haar excuses aan, maar ze blijft tegen mij klagen over hun prestaties. Laatst kwam ik erachter dat ze iets negatiefs over mij had gezegd tegen mijn assistente. Ik heb dat niet bij mijn leidinggevende aangekaart. Nu word ik al chagrijnig als ik haar zie, en ik heb totaal geen vertrouwen meer in haar. Ik wil mijn baan niet opzeggen, want ik vind het werk zelf en mijn team erg leuk. Ik heb hard gewerkt om dit punt in mijn carrière te bereiken. Binnenkort heb ik een functioneringsgesprek. Ik zit erover te denken dit onderwerp dan aan te snijden. Maar hoe moet ik dat aanpakken? Ik ben blij met elke tip die je kunt geven.
Met vriendelijke groet,
Sandra
Beste Sandra,
Mag ik zo vrij zijn je aan te spreken zoals ik tegen mezelf zou praten? Misschien komt mijn eerlijkheid wat hard over, maar vergeet niet dat ik heel goed begrijp waar je je zorgen over maakt. Je baas gedraagt zich niet correct tegenover jou. Wat ze doet is duidelijk ongepast. Dat heeft jouw vertrouwen in haar ondermijnd. Dat kan allemaal zo zijn, maar die wetenschap helpt jou niet verder. Ik probeer je te helpen, dus sta me toe dat ik geen blad voor de mond neem.
Het spreekt voor zich dat ze over jou roddelt. Als ze tegen jou over anderen roddelt, dan roddelt ze ook over jou. Dat is geen verrassing.
Een slachtofferrol aannemen
Je hebt nu een hekel aan haar, omdat je jezelf als slachtoffer opstelt. Dat doe je op twee manieren. Eerst geef je je grenzen aan (je wilt geen roddels aanhoren), maar vervolgens ga je ervan uit dat het haar verantwoordelijkheid is om daarmee om te gaan. Dat is niet zo. Dat ben jij. Als jij haar hebt gevraagd niet tegen jou te roddelen, maar je staat dat toch toe, dat is vanaf dat moment zij niet het probleem, maar jij zelf.
Ten tweede, je neemt een slachtofferrol aan doordat je haar over jou laat roddelen, maar vervolgens geen stappen onderneemt om voor jezelf te zorgen. Je geeft zelf aan: “Ik heb dat niet bij mijn leidinggevende aangekaart. Nu word ik al chagrijnig als ik haar zie, en ik heb totaal geen vertrouwen meer in haar.” Een nauwkeuriger beschrijving van de situatie zou zijn: “Ik heb totaal geen vertrouwen meer in mezelf.”
Uiteindelijk is het jouw verantwoordelijkheid om voor jezelf te zorgen. Wanneer iemand zich misdraagt tegenover jou en je komt niet voor jezelf op, dan ligt het probleem niet alleen bij de ander, maar ook bij jou.
Je verantwoordelijkheid nemen
Dat gaat als volgt in z’n werk. Jouw boosheid is het gevolg van verwachtingen die niet worden waargemaakt. Maar dat zijn jouw verwachtingen. Het is jouw verantwoordelijkheid deze duidelijk te maken aan anderen, en om voor jezelf te zorgen wanneer niet aan die verwachtingen wordt voldaan. Ik praat het niet goed dat zij niet voldoet aan jouw zeer redelijke en moreel zuivere verwachting. Dat is haar probleem. Zij heeft jouw vertrouwen in haar geschaad. Zij moet dat vertrouwen herstellen, als ze tenminste een goede relatie met jou op prijs stelt. Maar het is jouw verantwoordelijkheid om jezelf tegen haar ongewenste gedrag te beschermen.
Je zegt dat je je baan niet wilt opgeven. Dat is prima. Maar besef wel: als je ervoor kiest te blijven, kies je ervoor een relatie voort te zetten met iemand die waarschijnlijk doorgaat met roddelen. Je kunt haar niet de schuld van geven van jouw keuze. Ze heeft je al laten zien wat je kunt verwachten. Als je ervoor kiest te blijven, kies je ervoor dat het geroddel aanhoudt. Je kunt dus maar beter ophouden je er boos over te maken. In plaats daarvan kun je je afvragen hoe je kunt omgaan met de realiteit waar je zelf voor kiest.
Je kunt bijvoorbeeld het volgende overwegen.
1. Vertel duidelijk dat zij kan verwachten dat je er iets van zegt, bij elk roddelverhaal dat ze begint. Maak duidelijk voor haar en voor jezelf dat je dat niet doet om haar voor te schrijven hoe ze zich moet gedragen, maar alleen om voor jezelf op te komen. Misschien verandert haar gedrag daardoor mettertijd, maar daar zou ik niet te veel op rekenen.
2. Nadat je er iets van hebt gezegd, laat je het los. Als jouw boosheid niet weggaat, dan komt dat omdat je bent teruggegleden in je slachtofferrol; je maakt haar verantwoordelijk voor jouw welzijn. Die boosheid ontstaat wanneer je haar verwachtingen oplegt, in plaats van jezelf. Wanneer je hebt voldaan aan je verplichting tegenover jezelf, zul je toleranter kunnen reageren op haar tekortkomingen. Dan verdraag je haar tekortkomingen, omdat je integer bent ten opzichte van jezelf.
3. Als het probleem escaleert, kun je je beslissing heroverwegen. Als haar geroddel erger wordt, of haar gedrag onverdraaglijk, keer dan niet terug naar je slachtofferrol. Houd je aan je verantwoordelijkheid om voor jezelf te zorgen. Neem even de tijd en bedenk: “Wat wil ik echt?” Als je baan minder belangrijk wordt dan jouw kwaliteit van leven, is het tijd om op te stappen.
Je ziet het, ik wind er geen doekjes om, maar geloof me: ik begrijp heel goed hoe het is om zo te worden behandeld. Je gevoel hierover is heel terecht. Ik hoop dat deze ideeën je helpen om daar snel aan te ontsnappen.
Met vriendelijke groet,
Joseph