Q&A – Een negatief beeld bijstellen

ANTWOORD

Beste Meindert,
Te bespreken of niet te bespreken, dat is de vraag. Of toch niet? Je vraagt je af hoe je die Crucial Conversation moet aanpakken. Je vindt dus dat je het probleem moet bespreken. Daar ben ik nog niet zo zeker van.

Wat krijgen we nu, iets niet bespreken? Ik weet het, dat klinkt als heiligschennis. De afgelopen jaren heb ik duizenden mensen getraind in het voeren van Crucial Conversations. Daarbij heb ik gemerkt dat mensen vaak een tamelijk voorspelbaar traject volgen. Vaak gaat het ongeveer zo:

“Ik heb jarenlang in stilte geleden. Ik heb er nooit iets van gezegd, omdat ik niet weet hoe je dat op de juiste manier moet doen. Elke keer als ik er wel iets van zei, kwam dat als een boemerang terug. Ik kreeg er hoofdpijn van. Als ik mijn mond houd, pakt dat zelden negatief uit. Het heeft in elk geval niet direct nare gevolgen.

Totdat ik een Crucial Conversations-training volgde. Dat was een eyeopener. Ik begrijp welke keuze ik maak als ik mijn mond niet opendoe. Ik heb me voorgenomen niet langer te zwijgen. Met mijn nieuwe vaardigheden trek ik de wijde wereld in en voer ik gesprekken die ik jarenlang heb vermeden. Het geeft heel veel nieuwe energie. Ik praat de hele dag maar door.

Op een gegeven moment deed ik weer mijn best om een goede Crucial Conversation te voeren, maar toch werkte het niet. Ik voelde me niet kundig en energiek; ik voelde me juist heel klein. Wat was er gebeurd? Ben ik mijn stem kwijt?”

Dat is natuurlijk niet zo. Je bent je stem niet kwijt, en je vaardigheden ook niet. Misschien ben je even uit koers geraakt. Niet elk gesprek moet per se worden gevoerd en niet elk onderwerp hoeft te worden besproken.

Wanneer je overweegt een bepaalde Crucial Conversation te voeren, bedenk dan goed waarom je dat doet, voordat je je afvraagt hoe je dat gaat doen.

Laten we eens naar jouw Crucial Conversation kijken en ons afvragen waarom je dat gesprek zou voeren. Je realiseert je dat je iemand onrecht hebt aangedaan door een fictief personage te creëren waarin de negatieve kanten worden uitvergroot en (naar we aannemen) de positieve kanten worden genegeerd. Nu wil je dat met die persoon gaan bespreken. Waarom?

Redenen om het gesprek te voeren

Hoog op het lijstje van redenen om het gesprek aan te gaan, is dat je je excuses moet aanbieden. Je hebt de ander onrecht aangedaan met je aannames. Excuses zijn wel degelijk op hun plaats. Daarbij moet je bedenken op welke manier je je hebt misdragen en erkennen dat dit de ander mogelijk heeft gekwetst. Je moet aangeven dat je je oprecht zult inzetten om dit te veranderen en je zult nederig om vergeving moeten vragen. Zie je wat er aan dit lijstje ontbreekt? Een uitgebreide uiteenzetting van het waarom van wat je hebt gedaan. Een excuus wordt ontkracht wanneer je de nadruk legt op een verklaring van het verleden, in plaats van op een verbintenis voor de toekomst.

Een tweede reden om het gesprek te voeren is dat je een gedragsverandering zou willen zien. Je hebt weliswaar een fictief personage in je hoofd gecreëerd, maar het oorspronkelijke verhaal was waarschijnlijk op de werkelijkheid gebaseerd. Misschien is er nog steeds iets wat je aan die werkelijkheid zou willen veranderen. Zo ja, richt je dan op specifiek gedrag dat je anders zou willen zien.

Redenen om het gesprek niet te voeren

Waar het om draait, is dat je jezelf een goed gevoel wilt geven. Je bent vervuld van allerlei emoties over je nieuwe inzichten, trots dat je zelf tot dat inzicht bent gekomen en misschien schaam je je voor de gedachten die je over de ander had gevormd. Dat is allemaal legitiem. Je mag trots zijn op je inzicht. Het vereist nederigheid om aan jezelf toe te geven dat je je ergens in hebt vergist. Het spreekt voor zich dat je dit met iemand wilt delen. Het geeft je een beter gevoel over jezelf wanneer je je fout erkent en je voorneemt het beter te doen. Wat mankeert daaraan?

Wat daaraan mankeert, is dat het op jezelf is gericht. Je wilt de ander laten weten dat je hem of haar onrecht hebt aangedaan en dat je je dankzij je nieuw verworven inzicht realiseert dat de ander toch minder vreselijk is dan je dacht. Maar dat is niet iets waarover je per se je hart moet luchten tegen de ander. Sterker nog, dat zul je waarschijnlijk enige tijd bij je blijven dragen. Die last zal je helpen je denkpatronen over deze persoon te veranderen en je eraan herinneren dat je niet zo snel moet oordelen.

Wat je je moet afvragen is: zal het de ander een goed gevoel geven? Heeft de ander er iets aan om te weten dat je hem of haar in het verleden niet goed hebt ingeschat en dat je je hebt voorgenomen dat in de toekomst anders te doen? Je moet zonder meer je excuses aanbieden voor ongepast gedrag. Maar je hoeft je misschien niet te verontschuldigen voor ongepaste gedachten. Je hebt de ander tekort gedaan door zo over hem of haar te oordelen. Nu moet je de ander respecteren en nadenken welke gevolgen het heeft als je vertelt over je nieuwe inzichten, je gevoel van spijt en je voornemen om te veranderen.

Veel succes,
Emily